Sabit ve taşınabilir gaz algılaması için birçok farklı uygulama mevcuttur. Endüstriyel proseslerde, başta toksik ve yanıcı-patlayıcı gazlar olmak üzere son derece tehlikeli maddelerin kullanılması ve üretilmesi giderek yaygınlaşmaktadır. Bu proseslerde kaçınılmaz olarak gaz kaçakları meydana gelmekte ve tesis, çalışanlar ve tesisin yakınında yaşayan insanlar tehdit altında kalmaktadır. Tüm dünyada görülen patlamalar, nefessiz kalma sonucu boğulma vakaları ve can kayıpları bu tehdidi her zaman bize hatırlatmaktadır. Bu bağlamda gaz algılama dedektörleri, birçok farklı alan için son derece önem teşkil etmektedir.
Gaz Algılama Dedektörlerinin Gerekli Olduğu Tipik Alanlar Nelerdir?
Gaz algılama dedektörlerinin gerekli olduğu tipik alanları aşağıda bulabilirsiniz.
Petrol ve Gaz (sondaj ve üretim)
Petrol ve gaz endüstrisinde, karada ve denizde petrol/gaz bulunup çıkarılmasından bunların taşınması ve depolanması aşamalarına kadar pek çok yan faaliyet söz konusudur. Süreçteki hidrokarbonlar ciddi bir patlama riski içerir ve hidrojen sülfür gibi toksik gazlar sıklıkla mevcuttur.
Tipik Uygulamalar:
- Petrol/gaz keşfi platformları
- Üretim platformları
- Karadaki petrol ve gaz terminalleri
- Tesis geri dönüşleri/kapanmaları
- LPG depolama alanları
- Deniz ve kara sondajları ve hizmet platformları
- Açık Deniz üretim platformları
- Kişisel Koruyucu Ekipman (PPE)
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan içeren çeşitli hidrokarbonlar
Toksik: Hidrojen sülfür, karbon monoksit
Oksijen: Tükenme
Rafineriler ve Petrokimya Tesisleri
Rafineriler ham petrol karışımlarını alır ve bunları geniş bir müteakip ürün çeşitliliğinde kullanım için çeşitli Hidrokarbon harmanlarına dönüştürür.
Tipik Uygulamalar:
- Hidrokarbon algılama için flanşlar ve pompa contaları
- Katalitik kırma işlemi izlemesi
- Toplu depolama alanları
- Su giderleri, akma kanalları ve su yolları
- Kapalı alanlara giriş
- Yükleme alanları
- Havalandırma sistemleri
- Çevre/çit hattı izlemesi
- Planlı bakım ve tesis kapatma modifikasyonu
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Etilen, kerosen, propan ve metan dahil çeşitli hidrokarbon gazlar
Toksik: Hidrojen sülfür ve sülfür dioksit
Oksijen: Tükenme
Kimyasal Tesisler
Kimyasal tesislerde sayısız ürün ve hammadde üretilir. Sahada kullanılan ve üretilen kimyasalların mahiyeti ve çeşitliliği canlılar ve çalışan personel için dikkate değer bir tehlike arz eder. Bu tesislerdeki üretim süreçlerinde sıklıkla geniş bir çeşitlilikte hem yanıcı-patlayıcı hem de toksik gazlar kullanılır.
Tipik Uygulamalar:
- Hammadde depolama
- Proses alanları
- Laboratuvarlar
- Pompa setleri
- Kompresör istasyonları
- Yükleme/boşaltma alanları
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Petrol ve reçineler içeren çeşitli Hidrokarbonlar
Toksik: Hidrojen sülfür, hidrojen florür ve amonyak dahil çeşitli gazlar
Enerji Üretimi (geleneksel ve yenilenebilir)
Kömür, petrol ve doğalgaz gibi geleneksel fosil yakıtlar elektrik üretmek için kullanılmaktadır. Günümüzde, rüzgar enerjisinin ve biyogazın daha baskın bir güç üretim türü olmasıyla yenilenebilir enerji güç üretiminin önemli bir parçası olmaya başlamıştır.
Tipik Uygulamalar:
- Kazan boru sistemi ve brülör çevresi
- Türbin paketlerinin içi ve çevresi
- Çöp alanı gaz boru sisteminin yakınındaki çalışmalar
- Çöp alanlarında yüzey emisyonlarının izlenmesi
- Bıçak üretimi ve çelik parçaların kaynaklanması (rüzgar enerjisi üretimi)
- Kapalı alanlar (kule ve motor yeri)
- Çöp alanı sızıntı suyu havuzları ve sondaj alanı yakınındaki çalışmalar
Tipik Gazlar:
Alev alır: Doğalgaz, hidrojen
Toksik: Karbon monoksit, kükürt oksit, azot oksit, hidrojen sülfür, VOC'ler
Oksijen: Tükenme
Su Arıtma
Su arıtma temiz suyun üretimi ve dağıtımından kanalizasyon gibi atık suyun toplanması, arıtılması ve bertarafına kadar birçok süreç içeren büyük bir endüstridir.
Tipik Uygulamalar:
- Arıtma tesisinin izlenmesi
- Lağım suyu çürütücüler
- Tesisteki lağım çukurları
- Tesis girişleri ve savaklar
- Enerji santrali üretiminin izlenmesi
- Hidrojen Sülfür yıkayıcılar
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan içeren çeşitli hidrokarbonlar
Toksik: Hidrojen sülfür, karbon dioksit, klor, sülfür dioksit ve ozon
Oksijen: Tükenme
Denizcilik
Denizcilikte çok sayıda gaz tehlikesi vardır. Sıvı gaz, benzin, kimyasallar ve diğer fosil yakıtlar patlama riski içerir. Tepkisizleştirme işlemi için azot ya da diğer gazlar kullanılırken oksijenin yer değiştirmesinden dolayı boğulma tehlikesi vardır. Hidrojen sülfür gibi toksik gazlar da kayda değer riskler arz edebilirler.
Tipik Uygulamalar:
- Tankların ve kargo bölümlerinin temizleme ölçümleri
- Gemi denetimleri
- Gemi girişi/güverte alt girişi
- Kapalı alanlar, ör. Elektrik motoru dairesi, ambarlar ve ara set alanlar
- Tepkisizleştirme ve tasfiye
- Sızıntı algılama
- Hava geçirmez bölmeler
- Brülör platformu havalandırma başlıkları
- Makine dairesi gaz beslemesi boru hatları
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Sıvı doğalgaz ve metan içeren çeşitli hidrokarbonlar
Toksik: Hidrojen sülfür ve karbon monoksit
Oksijen: Tükenme
Savunma Sanayi
Dünyadaki ordular, gaz algılama izlemesi gerektirir ve hareket halinde olmaları gereği taşınabilir gaz algılaması tehlikeli gazlara karşı korumanın temelini oluşturur.
Tipik Uygulamalar:
- Yakıt depolama tankları (denetleme dahil)
- Nakliye (özellikle akaryakıt)
- Taşıt yakıt ikmali
- Uçak tankı denetlemeleri
- Denizaltı septik tankları ve hidrojen birikmesi
- Gemi makine dairesi izleme ve septik tanklar
- Ekipman ve taşıt bakımı
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Uçak keroseni, mazot ve benzin
Toksik: Karbon monoksit, karbon dioksit, hidrojen sülfür ve uçucu organik bileşenler (VOC'ler)
Oksijen: Tükenme
Kağıt Üretimi
Bu geniş endüstri, odunu kağıt bazlı ürünlere dönüştüren hem mekanik hem de kimyasal yöntemler içerir. Beyazlatma maddelerinden toksik gaz tehlikeleri ortaya çıkarken, mekanik kağıt hamuru işlemini gerçekleştirmede kullanılan yakıtlar yanıcı-patlayıcı gaz riskleri oluşturur.
Tipik Uygulamalar:
- Öğütücüler (kimyasal kağıt hamuru işleminde)
- Beyazlatma sırasında klor kullanımı
- Mekanik kağıt hamuru işleminde yakıt izleme
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan
Toksik: Klor, klor dioksit ve ozon
Oksijen: Tükenme
Matbaacılık
Basılan materyallere bağlı olarak matbaacılık endüstrisindeki süreçlerde sıklıkla çok sıcak fırınlarda kurutulan çeşitli solvent, mürekkep ve tehlikeli kimyasallar kullanılır ve bunlar süreç güvenliğinin sağlanması için güçlü gaz algılama ihtiyacı doğurur.
Tipik Uygulamalar:
- Mürekkep ve verniklerin toplu depolanması
- Kurutucular ve fırınlar
- Egzoz izleme
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Solvent ve metan içeren çeşitli hidrokarbonlar
Yarı İletkenlik
Yarı iletken malzemelerin üretiminde toksik ve yanıcı-patlayıcı gazlar kullanılır. Fosfor, arsenik, bor triklorür ve galyum yaygın olarak kullanılan güçlendirme maddeleridir. Hidrojen, hem reaktif hem de indirgen atmosfer taşıyıcı gazı olarak kullanılır. Dağlama ve temizleme gazları arasında ise amonyak ve diğer perfloro bileşikleri sayılabilir.
Tipik Uygulamalar:
- Yonga plakası reaktörü
- Yonga plakası kurutucusu
- Gaz kabinleri
- Kimyasal Buhar çökeltimi
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Hidrojen, propan, silan ve metan
Toksik: Hidrojen klorür, arsin, bor triklorür, fosfin, karbon monoksit, hidrojen florür, ozon, diklorosilan, tetraetil ortosilikat, hekzaflorobütadiyen 1,3, oktaflorosiklopenten, german, amonyak ve azot dioksit
Oksijen: Tükenme
Fotovoltaikler
Yenilenebilir enerjiye dair daha fazla odaklanıldığında, fotovoltaik (PV) endüstrisi kayda değer bir büyüme göstermektedir. PV uygulamalarında, güneş ışınımını doğrudan akım elektriğine dönüştürmek için fotovoltaik etki sergileyen yarı iletkenler ve dolayısıyla yarı iletken imalat süreci kullanılmaktadır.
Tipik Uygulamalar:
- Yonga plakası reaktörü
- Yonga plakası kurutusu
- Gaz kabinleri
- Kimyasal Buhar çökeltimi
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Hidrojen, propan, silan ve metan
Toksik: Hidrojen klorür, arsin, bor triklorür, fosfin, karbon monoksit, hidrojen florür, ozon, diklorosilan, tetraetil ortosilikat, hekzaflorobütadiyen 1,3, oktaflorosiklopenten, german, amonyak ve azot dioksit
Oksijen: Tükenme
Kapalı Alanlar
Bu alanlar, tehlikeli gazları biriktirebilme özelliklerinden dolayı portatif gaz dedektörleri için temel uygulama kullanımlarından birini sağlar.
Tipik Uygulamalar:
- Şaftlar
- Hendekler
- Kanalizasyonlar ve menholler
- Çukurlar
- Kazanlar
- Tüneller
- Tanklar
- Gemiler (deniz tankları dahil)
- Boru hatları
- Konteynerler
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan
Toksik: Karbon monoksit ve hidrojen sülfür
Oksijen: Tükenme
Tüneller ve Araba Parkları
Araba parklarında ve tünellerde egzoz dumanları birikebilir ve toksik gaz tehlikelerine yol açabilir. Karbon monoksit ve metan gibi gazların birikmesini izlemek ve havalandırma sistemlerini kontrol etmek için gaz algılaması kullanılır.
Tipik Uygulamalar:
- Karayolu tünelleri
- Yeraltı ve kapalı araba parkları
- Havalandırma kontrolü
- Erişim tünelleri
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan, sıvı petrol gazı ve petrol buharı
Toksik: Karbon Monoksit ve azot dioksit
Bina ve İnşaat
İnşaat işi sırasında çeşitli tehlikeli kimyasallar kullanılır ve bu uygulamalarda işçilerin hareketliliğinden dolayı portatif gaz algılaması, çalışma sahasında kişisel koruyucu ekipmanların (PPE) ayrılmaz bir parçasını oluşturur.
Tipik Uygulamalar:
Tipik Gazlar:
Yanıcı-patlayıcı: Metan
Toksik: Karbon monoksit ve hidrojen sülfür
Oksijen: Tükenme
Amonyak Soğutma
Gıda ve içecek imalatından gaz sıvılaştırmaya ve kimyasal üretimden kiriyojeniğe ve Sıvı Doğal Gaz taşımacılığına kadar birçok endüstride süreçlerinin bir parçası olarak soğutma kullanılır. Amonyağın potansiyel olarak patlayıcı atmosfere neden olarak birikmediğinden emin olmak önemlidir.
Tipik Uygulamalar:
- Amonyak depolama alanları
- Tesis dairesi vanaları, ek yerleri ve contaları
- Soğutucu ve buzdolabı izleme
- Klima sistemleri
Tipik Gazlar:
Alev alır: Amonyak
Toksik: Amonyak
Laboratuvar ve Medikal
Laboratuvarlar ve hastaneler gibi tıbbi tesislerde birçok farklı alev alır ve toksik madde kullanılıyor olabilir. Çok büyük tesisler kendi yerinde altyapı hizmetleri tedarikleri ve yedek enerji santralleri de içerebilir.
Tipik Uygulamalar:
- Laboratuvarlar
- Kriyojenik ve soğutma
- Kazan daireleri
Tipik Gazlar:
Alev Alır: Metan ve Hidrojen
Toksik: Karbon Monoksit, Klor, Amonyak ve Etilen Oksit
Oksijen: Tükenme/zenginleştirme
Çelikhaneler
Metalleri aşırı sıcaklığı maruz bırakan çok sayıda endüstriyel fırın ve süreçlerden dolayı Karbon Monoksit algılaması tüm tesiste çok önemlidir.
Tipik Uygulamalar:
- Endüstriyel fırın izleme
- Fırın izleme
Tipik Gazlar:
Toksik: Karbon Monoksit
Çöp Sahasının İzlenmesi ve Biyogaz Üretimi
Çöp sahaları organik malzemelerin bozulmasını artırmak ve hızlandırmak için tasarlanır ve inorganik malzemeler için ayrıştırma ve saklama alanları da içerebilir. Çöp sahası gazı (Biyogaz olarak bilinir), sıklıkla bu sahalarda toplanır ve bu yüzden, personel potansiyel kaynaklara yakın çalıştığında dikkatli olunmalıdır.
Tipik Uygulamalar:
- Sızıntı suyu havuzları yanında çalışırken
- Sondaj delikleri yanında çalışırken
- Çöp alanı boru hattı yakınında çalışırken
- Yüzey emisyonları izlenirken
- Kantarların yakınında çalışırken
- Atıkla ilgili işlerde
Tipik Gazlar:
Alev Alır: Metan
Toksik: Karbon Dioksit, Hidrojen Sülfür, Benzen ve Toluen
Oksijen: Tükenme
Ziraat ve Canlı Hayvan
Canlı hayvan saklama sırasında Metan ve Amonyak ahırlarda tehlikeli seviyelerde birikebilir. Gübre ve böcek ilacı stoklarının tutulduğu zirai depolar da ilave patlama tehlikeleri oluşturabilir.
Tipik Uygulamalar:
- Ahır izleme
- Zirai gübre ve kimyasal depoları
Madencilik
Küresel olarak kapalı maden galerilerinde tehlikeli gaz birikmesinden dolayı personeli riske atan çok sayıda maden ve fosil yakıt rezervleri madenciliği yapılmaktadır. Bu durum, taşınabilir gaz algılamasının madencilik güvenliğinin temel bir bileşeni haline getirir.
Tipik Uygulamalar:
- Hafriyat
- Galerilerde çalışırken sürekli izleme
Tipik Gazlar:
Alev Alır: Metan
Toksik: Karbon Monoksit
Oksijen: Tükenme
Ticari Binalar ve Halka Açık Tesisler
Yüzme havuzları, alışveriş merkezleri ve okullar gibi ticari ve halka açık tesislerde gaz algılaması içerebilen entegre güvenlik sistemleri kullanılır. Büyük ziyaretçi sayısı Karbon Dioksit birikme riskini artırabilir ve alev alır gaz kaçaklarına dair ısıtma sistemlerinin izlenmesi de gerekebilir.
Tipik Uygulamalar:
- Mekanik odaları
- Yüzme havuzları
- Okullar
- Isıtma boru hattının izlenmesi
- İç mekan hava kalitesinin izlenmesi
Tipik Gazlar:
Alev Alır: Metan
Toksik: Karbon Dioksit, Karbon Monoksit, Klor
Oksijen: Tükenme
Kaynak: Honeywell Analytics
Firmamız Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, satış ve teknik destek tecrübesi ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünleri ile mühendislik çözümleri sunmaktadır.
Paylaş: