Proses gaz analiz sistemlerinde örnekleme iki temel şekilde yapılmaktadır. Gazın olduğu noktada ölçümü in-situ olarak isimlendirilirken, numune gazın kaynaktan taşınarak örneklenmesi ise ekstraktif ölçüm olarak isimlendirilir. Bu serimizde in-situ analizör seçimi yapılırken, sistemin uygun şekilde çalışabilmesiyle birlikte, uzun ömürlü olması ve verimli ölçüm yapabilmesi için dikkat edilmesi gereken detaylar konu alınmıştır.
Bölüm 2: In-sıtu Analizörlerin Seçiminde Proses Koşullarının Değerlendirilmesi
Uygun ortam koşullarına göre seçimi yapılan analizörlerin, ölçümü yapılacak olan gazın yer aldığı prosesin şartlarına göre seçilmesi gerekmektedir. Yüzlerce farklı proseste, birçok farklı sıcaklığı, basıncı, titreşim seviyesini göz önünde bulundurmanın yanında; içerdiği gazların korozif ve ölçüm sonuçlarında sapmaya neden olabilecek içeriklerini de detaylı şekilde incelemek gerekmektedir.
In-situ analizörler, proses gazında doğrudan temas edebilmektedir. Bu nedenle proses içerisindeki sıcaklık değerlerinin, analizörün çalışma sıcaklığı aralığı (-20 … +300°C gibi) değerleriyle uyuşması gerekmektedir. Proses içerisindeki stabil sıcaklık verileriyle birlikte, anlık olarak yaşanabilen sıcaklık değişimleri göz önünde bulundurulmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Yüksek sıcaklık içeren proseslerde, sıcaklığa bağlı olarak inconel veya seramik alaşımlı bazı cihazlar, proses kaynaklı sıcaklığın etkisini en aza indirgemek ve gazların temasını engellemek amacıyla hava veya benzeri inert bir gaz ile sürekli olarak temizlenebilir. Bu durumda cihaza verilen purge havasının, cihazın teknik dokümanında istenen şekilde sağlanabilmesi önem arz etmektedir.
Analizörün çalışma basıncı, prosesin basınç verileriyle uyuşmalı ve basıncın değişken olduğu durumlarda ise gaz basıncının, cihazın çalışma aralığında kaldığından emin olunmalıdır.
Korozif gaz içeren proseslerde, ekipmanın proses gazına temas eden kısımlarındaki materyal seçimi öncelikli konudur. İçerdiği gazlar dolayısıyla ürünlerde korozyon yaratma ihtimali olan bir proseste, 316ti veya daha iyi seviyede bir paslanmaz malzeme tercih edilebilir. Asitleşme ihtimali çok yüksek olan, düşük sıcaklıklı ve nemli proseslerde ise yüksek asitleşme olabilir. Bu durumda paslanmaz çelik malzemeler ilk etapta dayansa dahi zamanla deforme olabilir. Böyle bir problemle karşılaşılmaması adına, analizörün proses gazıyla temas eden bölümlerinde hastelloy, teflon veya titanyum alaşımlı malzemeler kullanılabilir.
In-situ cihazlarda dikkatten kaçan bir husus da proses sıcaklığı ile dış ortam sıcaklığı farkının göz ardı edilmesidir. Korozif gaz içeren; ancak su ile buluşmadığı için korozif etki oluşturmayacak (sıcaklığın asit çiylenme nokta sıcaklığı üzerinde olması durumunda) olan proseslerde, cihazların güvende olduğu düşünülmektedir. Ancak flanştan sızma ihtimali olan numune gaz, dış ortama geldiğinde düşük sıcaklık ile karşılaşarak yoğuşur ve cihazın transmitter kısmında deformasyonlara neden olabilir. Bu durumun yaşanmaması için flanşın sızdırmaz olduğundan emin olunmalı ve cihaz kısmından hava purge ile uygulanan basıncın, numune gaz basıncından daha yüksek olması sağlanmalıdır. Bu sayede cihaza korozif gazın teması engellenmelidir.
In-situ cihazların prosesle temas eden kısmında dikkat edilmesi gereken bir hususta, partikül madde miktarı ve yapısıdır. Metal gibi sert toz içeren proseslerde, cihaza temas eden yüzeylerde aşınma yaratabilir. İlgili problemin engellenmesi için cihazların malzeme seçimine dikkat edilmeli, ek kılavuz borular ile koruma altına alınmalıdır.
Ortam koşullarında dikkat edilen IP koruma ve ATEX tehlike sınıfları proses şartları için de geçerlidir. Alınan tüm proses verileri analiz edilerek doğru cihaz seçimi hem proses hem ekipman güvenliği için en büyük önceliktir.
Cihaz özellikleriyle birlikte kurulumun yapılacağı kanalın çapı, et kalınlığı, kanal malzemesi, izolasyon kalınlığı gibi mekanik verilerde kullanılacak olan ekipmanı belirleyen özelliklerdendir.
DURAG D-R320
Ürün portföyümüzde yer alan Durag D-R320 in-situ toz ölçüm cihazı, standart blowerı ile 600°C ve -50…+50 hPA baca basınç aralığında etkin şekilde çalışabilmektedir. Yüksek baca basınçlarının olduğu yerlerde ise kuru enstrüman havası ile +100 hpA basıncına kadar çalışma sağlanabilir. Blower veya enstrüman havasıyla sürekli olarak purge edilmesi sayesinde hem bacadan gelebilecek korozif gaz etkileri en aza indirgenir hem de yüksek sıcaklıklara karşı cihazın uzun ömürlü olması sağlanabilir. Flanş boyu baca et kalınlığına göre seçilebilir. 800mm baca et kalınlığına kadar montaj yapılmaya el verişli şekilde flanş opsiyonları mevcuttur.
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: